Σελίδες

Σύμφυτο: σπορά φύτεμα καλλιέργεια

Σύμφυτο σπορά φύτεμα καλλιέργεια

Καλλιέργεια σύμφυτου

Σύμφυτο το φαρμακευτικό-Symphytum officinale L.
Τρόπος πολλαπλασιασμού: Με σπορά ή ριζώματα
Εποχή σποράς: Φυτεύουμε με σπόρους την άνοιξη Μάρτιο με Απρίλιο όταν οι θερμοκρασία είναι 20 βαθμοί Κελσίου και πολλαπλασιάζουμε με ριζώματα νωρίς την άνοιξη
Βάθος φύτευσης: 0.5-1 εκατοστά
Ημέρες βλάστησης 10-30 ημέρες

Απόσταση φύτευσης:60-90 εκατοστά, σε φτωχά εδάφη 30-60 εκατοστά
Μεταφύτευση: Μόλις φτάσει τα 5 εκατοστά περίπου ή μετά από 3 μήνες
Ανθίζει: Άνοιξη-καλοκαίρι
Κλίμα: Το σύμφυτο σπανίως βρίσκεται στην βόρεια και ηπειρωτική Ελλάδα, φύεται δε αυτοφυώς στην Ευρώπη. Μπορεί να καλλιεργηθεί στο κλήμα της Ελλάδας αλλά χρειάζεται πότισμα το καλοκαίρι
Τοποθεσία: Προτιμά υγρά αλλά καλά στραγκιζόμενα εδάφη και ηλιόλουστα έως ημισκιερά μέρη
Συλλογή-συγκομιδή: Τα φύλλα Μάιο-Σεπτέμβριο

Σκοπός καλλιέργειας:

  • Ως φαρμακευτικό φυτό για επούλωση καταγμάτων, χτυπημάτων.
  • Ως φυτό για συγκαλλιέργεια και για προσέλκυση ωφέλιμων εντόμων στον κήπο μας
  • Όπως έχω γράψει και στο «Η αξία των βοτάνων στον οργανικό κήπο», το σύμφυτο είναι πλούσιο στο άζωτο, κάλιο και φυσικό ασβέστιο και η χημική του σύνθεση είναι σχεδόν η ίδια με το λίπασμα. Αποσυνθέτετε πολύ γρήγορα και είναι έτσι χρήσιμο όχι μόνο στη δημιουργία της κομπόστας μας, αλλά και ως χλωρή λίπανση, όταν τεμαχίζεται και σκορπίζεται γύρω από τη βάση των φυτών μας. Το σύμφυτο έχει χρησιμοποιηθεί συχνά για να διασπάσει το βαθύ χώμα, επειδή οι μακροχρόνιες ρίζες του αναπτύσσονται βαθιά κάτω στο υπέδαφος, παρέχοντας πολύτιμες θρεπτικές ουσίες στο επιφανειακό χώμα.

Το σύμφυτο σαν λίπασμα
Tο σύμφυτο είναι ένας εξαιρετικός αποταμιευτής μικροστοιχείων, ένα ολοκληρωμένο λίπασμα για τα φυτά. Τα φύλλα του είναι γεμάτα από άζωτο, πυρίτιο, ασβέστιο, σίδηρο, κάλιο και μαγνήσιο.
Το σύμφυτο είναι από τα καλύτερα λιπάσματα για ντομάτες, πατάτες, πιπεριές, αγγούρια, φασόλια, μπιζέλια και κυρίως για αυτά που χρειάζονται περισσότερο μαγνήσιο.

Το σύμφυτο είναι ένα πολύ γρήγορα αναπτυσσόμενο φυτό και παράγει πολλά φύλλα κατά την περίοδο ανάπτυξής του.
Είναι καλύτερα να συλλέγετε το φυτό πριν ανθίσει και όταν έχει φτάσει περίπου τα 60 εκατοστά ύψος. Το σύμφυτο ξανά αναπτύσσεται πολύ γρήγορα και είναι έτοιμο για συγκομιδή κάθε 4-5 εβδομάδες. Τα φύλλα του συγκομίζονται 4-5 φορές τον χρόνο.
Ένα καλά αναπτυγμένο φυτό μπορεί να δώσει σε κάθε κόψιμο περίπου 2.5 κιλά.

Το σύμφυτο πολλαπλασιάζεται πολύ εύκολα από μόνο του και μπορεί να γίνει ζιζάνιο στον κήπο μας. Η εξόντωσή του δε μετά είναι πολύ δύσκολη λόγο των πολύ βαθιών ριζών του. Για αυτό πρέπει από την αρχή να αποφασίσουμε που θα το καλλιεργήσουμε σε μόνιμη θέση, γιατί δύσκολα θα μπορέσουμε να την αλλάξουμε μετά.
Αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί κηπουροί που το καλλιεργούν χρησιμοποιούν τη Ρώσικη ποικιλία Bocking 14 (Symphytum x uplandicum),που είναι στείρα και πολλαπλασιάζεται με ριζώματα.
Το 1997 το περιοδικό Gardening Which? βαθμολόγησε το σύμφυτο ως ένα από τα καλύτερα σπιτικά υγρά λιπάσματα.

Σύμφυτο σπορά φύτεμα καλλιέργεια Σύμφυτο σπορά φύτεμα καλλιέργεια

Είναι εύκολη η καλλιέργειά του σύμφυτου;
O καθένας μπορεί να το καλλιεργήσει. Είναι εύκολη η εγκατάσταση του και δεν έχει πρόβλημα με τα περισσότερα χώματα, ενώ σπάνια έχει σοβαρά προβλήματα με τα παράσιτα και τις ασθένειες. Παράγει μεγάλες ποσότητες φύλλων, τα οποία μπορούμε να συγκομίζουμε αρκετές φορές. Κάθε φυτό, μπορεί να αποφέρει 2-2,5 κιλά φύλα σε κάθε κοπή και μπορεί να δώσει τρεις με τέσσερις φορές ή περισσότερο ανά σεζόν.

Πώς ξεκινάμε
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε, είναι αποφασίσουμε σε ποιό σημείο θα το φυτέψουμε. Το σύμφυτο μπορεί να ζήσει για 20 χρόνια ή και περισσότερο και χρειάζεται μια θέση στον κήπο όπου μπορεί να αναπτυχθούν ανενόχλητα. Δεν είναι φυτό που μπορούμε να του αλλάζουμε θέση αφού από τις ρίζες που θα μείνουν στο χώμα θα βγουν νέα φυτά και θα είναι πρόβλημα όπως και τα ζιζάνια. Επίσης το σύμφυτο δεν μπορεί να καλλιεργηθεί σε γλάστρα.
Ευδοκιμεί σε πλήρη ήλιο σε βαθύ έδαφος, αλλά είναι εξαιρετικά ευέλικτο και πάει καλά στα περισσότερα χώματα, με εξαίρεση τα ρηχά και αμμώδη. Μπορεί να ανεχτεί τη μερική σκιά και θα μπορούσε να καλλιεργηθεί παράλληλα με έναν φράκτη.

Πότε ξεκινάμε
Η άνοιξη είναι η καλύτερη εποχή για να φυτέψουμε το σύμφυτο. Φυτά που ξεκινούν από τον Μάρτιο μέχρι τον Μάιο θα έχουν μια πλήρη σεζόν για να εγκατασταθούν πριν από την κοπή το επόμενο έτος. Ο Σεπτέμβριος είναι η επόμενη καλύτερη στιγμή, ενώ το έδαφος είναι ακόμα ζεστό και πριν το φυτό πέσει σε λήθαργο για το χειμώνα.
Το σύμφυτο καλλιεργείται πιο εύκολα από την ρίζα και αποδίδει πιο γρήγορα. Κάθε τμήμα της ρίζας έχει ένα σημείο που θα φυτρώσει μόλις το φυτό ριζώσει. Από παλιά φυτά είναι εύκολο να το πολλαπλασιάσετε και να δώσετε και στους φίλους σας.

Προετοιμασία εδάφους
Αφού επιλέξουμε το μέρος που θα το καλλιεργήσουμε, το προετοιμάζουμε καλά για μακροχρόνια καλλιέργεια. Αφαιρούμε όλα των ζιζάνια και τα λάπατα και τις πικραλίδες ειδικότερα. Ανάλογα με τον τύπο εδάφους και την κατάσταση του, προσθέστε οργανικό λίπασμα, κοπριά ή κομπόστ για τη βελτίωση της κατάστασης.

Αποστάσεις φύτευσης
To φυτό χρειάζεται απόσταση 60-90cm το ένα από το άλλο και σε φτωχά εδάφη, όπου η ανάπτυξή του δεν θα είναι τόσο δυναμική, η απόσταση μπορεί να μειωθεί σε 30-60cm.

Φροντίδα
Αφού τα φυτά έχουν πιάσει καλά, το σύμφυτο δεν απαιτεί πολλή συντήρηση. Αφαιρούμε τα αγρι’οχορτα για να μειώσαμε τον ανταγωνισμό και τα άνθη που σχηματίζονται στην πρώτη σεζόν για να αποκτήσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερους βλαστού την επόμενη σεζόν.

Το σύμφυτο χρειάζεται τρεις βασικές προϋποθέσεις για να πάει καλά η συγκομιδή:

  • νερό
  • σταθερή παροχή αζώτου την αυξανόμενη εποχή (το τσουκνιδόζουμο είναι ιδανικό)
  • τακτική συγκομιδή των φύλλων για να αποτραπεί η ανθοφορία.

Λίπανση σύμφυτου
Για να πετύχουμε την μέγιστη συγκομιδή φύλλων, πρέπει να λιπαίνουμε κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου. Τα φυτά θα αυξηθούν ακόμη και χωρίς επιπλέον λίπανση, αλλά οι απόδοση θα είναι χαμηλότερη. Χρησιμοποιήστε κοπριά, κομπόστ, κομμένο γρασίδι ή οργανικό λίπασμα. Μην λιπαίνετε μετά το τέλος του καλοκαιριού, αφού η ανάπτυξη των φυτών επιβραδύνει.

Εδαφοκάλυψη
Θα βοηθήσει πολύ αν εδαφοκαλύψουμε όλη την επιφάνεια για τη διατήρηση της υγρασίας και παράλληλα με αυτόν τον τρόπο θα προσθέτουμε πολύτιμη οργανική ύλη στο έδαφος. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε άχυρο ή κομμένο χόρτο και θα το τοποθετήσουμε επάνω απ το κομπόστ ή την κοπριά.

Σύμφυτο σπορά φύτεμα καλλιέργεια Σύμφυτο σπορά φύτεμα καλλιέργεια

Αναπαραγωγή-πολλαπλασιασμός σύμφυτου

O πολλαπλασιασμός των φυτών είναι μια πολύ απλή διαδικασία, αφού τα κομμάτια της ρίζας που θα αφαιρέστε μεγαλώνουν πολύ εύκολα. Η καλύτερη στιγμή για να το κάνετε είναι αυτή μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου, αν και μπορεί να αναπαραχθεί οποιαδήποτε στιγμή του έτους, εκτός από Δεκέμβριο και Ιανουάριο όταν το φυτό είναι πλήρως αδρανές.
Τον Μάρτιο ή αρχές Απριλίου, αφαιρέστε το φύλλωμα από ένα ώριμο φυτό. Βάλτε ένα φτυάρι κάθετα στο κέντρο του φυτού και περίπου 8cm κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Χωρίστε την ρίζα που θα βγάλετε. Κάθε κομμάτι πρέπει να έχει την δική του φύτρα. Καλύψτε το υπόλοιπο φυτό με χώμα και μέσα σε 2-3 μήνες, θα είναι όπως ήταν πριν.

Η άλλη μέθοδος είναι να βγάλουμε ολόκληρο το φυτό.
Το κύριο πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι θα πάρουμε περισσότερα μοσχεύματα από κάθε φυτό.
Αφαιρούμε τα φύλλα και τους βλαστούς και βάζουμε το φτυάρι βαθιά για να βγάλουμε όλο το φυτό. Τεμαχίσουν τα χοντρά κομμάτια της ρίζας ανά 2.5-5cm. Τα φυτεύουμε σε βάθος 5cm (2in) στην μόνιμη θέση τους ή σε ή γλάστρες.

Ασθένειες
Η Ρωσική ποικιλία δεν υποφέρει σε μεγάλο βαθμό από παράσιτα και ασθένειες. Ωστόσο, υπάρχουν δύο που μπορεί να συναντήσετε:

  • σκουριά (Melampsorella symphyti)
  • ωίδιο (Erysiphe polygoni)

Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν είναι αναγκαία μέτρα ελέγχου και τα φύλλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά τον συνήθη τρόπο, όμως κατά τον πολλαπλασιασμό δεν χρησιμοποιηθούν φυτά που παρουσιάζουν συμπτώματα της λοίμωξης της σκουριάς.

Σκουριά
Τα σπόρια στα φύλλα εμφανίζονται ως πορτοκαλί σκόνη ή κηλίδες. Αυτά βρίσκονται στην κάτω πλευρά των φύλλων στις αρχές του καλοκαιριού. Τα φυτά δεν αναπτύσσονται και έχουν ανοιχτόχρωμα φύλλα.
Κόψτε κάθε φυτό που δείχνει σημάδια της ασθένειας και δώστε του δύο χούφτες στάχτη ξύλου (ή άλλο λίπασμα με υψηλής περιεκτικότητας σε κάλιο). Αυτό θα βοηθήσει το φυτό να ξεφύγει από τη νόσο. Άσχημα προσβεβλημένα φυτά πρέπει να απομακρύνονται και να καταστρέφονται.

Ωίδιο
Είναι οι λευκές κηλίδες ή το λευκό στρώμα πάνω στα φύλλα και μίσχους. Το ωίδιο είναι η πιο συχνή ασθένεια του σύμφυτου και τείνει να συμβεί σε παλαιότερα φύλλα στο τέλος της σεζόν, όταν τα φυτά έχουν λιγότερο δύναμη.

Σύμφυτο σπορά φύτεμα καλλιέργεια Σύμφυτο σπορά φύτεμα καλλιέργεια

Πηγές: Comfrey for gardeners http://en.wikipedia.org/wiki/Comfrey, www.allotment.org.uk, http://www.the-organic-gardener.com/Comfrey.html

Διαβάστε ακόμη:Λίπανση με σύμφυτο

22 σχόλια:

  1. Θα ηθελα να με πληροφορησετε που μπορω να βρω ριζες συμφυτου για φυτεμ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. και εγώ θέλω καποιες ρίζες....
    καποιος που να εχει?ή να ξέρει που έχει εδω ελλάδα?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Θέλω να το χρησιμοποιήσω σε ελαιώνα για λίπανση. Που μπωρώ να βρώ σπόρο ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Δημήτρης Τεκίδης1/5/11, 11:28 μ.μ.

    Υπάρχουν περισσότερες φωτογραφίες για να δούμε ώστε να μπορέσουμε να το βρούμε στην ύπαιθρο αφου δεν μπορέσαμε να βπούμε σπόρους στην αγορά ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Μπραβο παρα πολυ ωραιο σαιτ πολλα μπραβο,επιτελους σας βρηκα, γιατι σαν αρχαρια στην αγροτικη τεχνη, ταλαιπορουμε πολυ να βρω τις πληροφοριες που θελω.Εχω ντοπιους σπορους,απο γιαγια και κανω το δικομου κρασι,τσιπουρο και τωρα που σας βρηκαθα κανω πολλα περισσοτεραευχαριστω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Αλέξανδρος22/5/11, 3:38 π.μ.

    Μπορείτε να προμηθευτείτε σπόρους για ό,τι βότανο θέλετε και σε καλές τιμές από το www.horizonherb.com. Νομίζω έχει και σύνδεσμο εδώ μέσα. Μόλις μου έφτασαν αυτά που είχα παραγγείλει πριν 2 εβδομάδες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Δημήτρης Τεκίδης23/5/11, 4:23 μ.μ.

    Φίλε Αλέξανδρε , μπήκα στο σάιτ που αναφέρεις και άκρη δεν έβγαλα . Δώσε
    περισσότερες λεπτομέριες .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Στο http://www.horizonherbs.com στο search βάζουμε Symphytum
    Εδώ είναι αυτό που έχω στο blog από σ πόρους http://www.horizonherbs.com/product.asp?specific=1856

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Δημήτρης Τεκίδης27/5/11, 11:57 μ.μ.

    Θεόδωρε ευχαριστώ . Για ένα s στο τέλος που δεν έβαλε ο Αλέξανδρος δεν
    μπορούσα να βγάλω άκρη . Τώρα είδα με σαφήνεια αυτό που ήθελα .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Αλέξανδρος16/5/12, 4:32 μ.μ.

    Έχω πάρει σπόρους σύμφυτου από το horizonherbs οι οποίοι μου φύτρωσαν και έκαναν λουλούδι. Όταν έψαξα να βρω σπόρους στο φυτό μου, είδα πως δεν υπήρχαν. Έψαξα σε όλα τα στάδια ανάπτυξης του ανθού, από την αρχή έως ότου ξεράθηκαν και δεν είδα κάτι. Μήπως ξέρει κάποιος τι συμβαίνει; Δεν κάνει σπόρο τον πρώτο χρόνο ίσως;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Αλέξανδρος16/5/12, 4:36 μ.μ.

    Αγόρασα πέρσι σπόρους σύμφυτου από το horizonherbs (Symphytum officinalis) οι οποίοι φέτος έβγαλαν λουλούδι. Όταν έψαξα τα άνθη για σπόρους (τα έψαξα σε όλα τα στάδια ανάπτυξής τους) δεν βρήκα τίποτα. Μήπως ξέρει κάποιος τι γίνεται; Ίσως βγάζει σπόρο τη δεύτερη χρονιά;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Αλέξανδρε μην ανησυχείς έτσι κάνει τώρα που είναι μικρό, αλλά και όταν μεγαλώσει, αν θέλεις να κρατάς μόνο σπόρο πρέπει να δυναμώνεις το κεντρικό βλαστό και να είσαι πολύ προσεκτικός γιατί οι σπόροι πέφτουν γρήγορα.
    Θα ανεβάσω συντόμως και άλλες φωτογραφίες των φυτών με σπόρους αλλά και με τις ρίζες του, που είναι τρομερές... Από τη 2η χρονιά πολλαπλασιάζεται με αυτές.
    Τώρα, πότιζε συνέχεια με νερό και θα μεγαλώσει πάρα πολύ, θα γίνει το τριπλάσιο και θα ξανά ανθίσει μην ανησυχείς, πάντα έτσι γίνεται και εγώ τους σπόρους τους καλούς τους μαζεύω από Αύγουστο.
    Όταν βρω χρόνο, θα γράψω και περισσότερα για τις φαρμακευτικές και αναπλαστικές δυνατότητες που διαθέτει…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Αλέξανδρος18/5/12, 2:57 π.μ.

    Ευχαριστώ πάρα πολύ Θεόδωρε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Ανώνυμος11/9/13, 7:12 μ.μ.

    Παιδια καλησπερα,
    Οποιος ψαχνει σπορους συμφυτο,καταστημα σπορων "e-shop" με εδρα την Βεροια εχει οσους θελετε.Σημερα αγορασα!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Ανώνυμος12/9/13, 6:26 μ.μ.

    Μπορείς να μας γράψεις ακριβώς την διεύθυνση του e-shop της Βέροιας; Στην αναζήτηησ που έκανα δεν μπόρεσα να το βρω...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Ανώνυμος19/9/13, 12:16 μ.μ.

    valentine.gr ειναι η ηλεκτρονικη διευθυνση του e-shop στη Βεροια,ανωνυμε φιλε!Καλη σπορα να'χεις!Οσο για σενα,Θοδωρε,ενα μεγαλο ευχαριστω για την υπεροχη σελιδα σου και τις χρησιμοτατες πληροφοριες που απλωχερα προσφερεις σε μας τους αδαεις!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Ανώνυμος26/12/13, 2:38 μ.μ.

    Χρόνια Πολλά σε όλους σας!

    Θέλω να καλλιεργήσω σύμφυτο για προσωπική χρήση, (οίδημα και πόνους στα γόνατα). Διάβασα ότι βοηθάει στη δημιουργία-ανάπλαση του χόνδρου αν και ο ορθοπεδικός μου το απέκλεισε ιατρικώς να είναι δυνατό να συμβεί, θέλω να το δοκιμάσω. Αν κάποιος έχει σπόρους ή γνωρίζει πως να κάνω κατάπλασμα θα ήθελα πολύ να μου στείλει μνμ, despinasi@yahoo.gr

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Ανώνυμος4/3/18, 5:38 μ.μ.

    εβαλα 15 φυτα περσι. Τωρα στο σημειο που τα ειχα φυτευσει δεν φαινονται καθολου ,εχουν λιωσει τα φυλλα και ειναι θαμενα. Απο τις ριζες που υπαρχουν θα βγουν νεα φυτα την ανοιξη? ευχαριστω Μανωλης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Μανώλη μην ανησυχείς...όπου να είναι θα ξεφυτρώσουν... πάντα πετάνε νωρίς την άνοιξη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Ευχαριστω.Εχεις δικιο. Σημερα μια εβδομαδα μετα απο την αναρτηση μου εχουν βγει ηδη σε 2 φυτα τα πρωτα φυλλα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. Ανώνυμος20/5/22, 8:43 μ.μ.

    Που μπορώ να βρω φυτα για άμεση λίπανση στο λαχανοκηπο και που φυτρώνει? Είμαι από νοτια Ηρακλείου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πλέον στην Ελλάδα πουλάνε και φυτά και σπόρους, το άγριο δεν συνιστάτε γιατί είναι πολύ μικρό

      Διαγραφή

Σχόλια που δεν είναι σχετικά και δεν αποσκοπούν σε σοβαρή συζήτηση του συγκεκριμένου θέματος θα διαγράφονται. Παρακαλώ να γράφεται κόσμια και με Ελληνικούς χαρακτήρες.
Η ευθύνη των σχολίων ανήκει αποκλειστικά και μόνο στους σχολιαστές.

Κατηγορίες

ΑΓΡΟΤΕΣ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΑΠΟΤΟΞΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΒΙΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΒΙΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΦΥΤΩΝ ΒΟΤΑΝΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΒΡΗΚΑ ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΦΕΥΓΟΥΜΕ ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ ΔΩΡΕΑΝ ΒΙΒΛΙΑ ΔΩΡΕΑΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΕΚ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΩΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ-ΓΙΑΤΡΟΣΟΦΙΑ ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΣΕ ΚΡΙΣΗ ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΥΠΑΙΘΡΟ Η ΤΡΟΦΗ ΣΟΥ ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΣΟΥ Η ΦΤΩΧΗ ΚΟΥΖΙΝΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΒΟΤΑΝΩΝ-ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΒΡΩΣΙΜΩΝ ΦΥΤΩΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΘΑΛΑΣΣΑ ΨΑΡΙΑ ΚΑΙ ΨΑΡΕΜΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΓΡΙΩΝ ΧΟΡΤΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΒΟΤΑΝΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΔΕΝΤΡΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΩΝ-ΒΟΤΑΝΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΟΣΠΡΙΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΓΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΖΩΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΣΠΙΤΙΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΥΛΙΚΩΝ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΗΤΑ-ΜΑΚΡΟΖΩΙΑ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΝΗΣΤΕΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΩΝ ΦΥΤΩΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΖΩΑ ΠΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΣΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΦΥΤΕΜΑ ΤΑ ΒΟΤΑΝΑ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥΣ ΤΑ ΕΝΤΟΜΑ ΣΤΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΑ ΦΥΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΥΓΕΙΑ-ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΥΓΙΕΙΝΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΠΟ ΖΩΑ ΦΤΙΑΧΝΩ ΓΛΥΚΑ ΦΤΙΑΧΝΩ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΑΠΟΥΝΙ ΦΤΙΑΧΝΩ ΠΟΤΑ ΦΤΙΑΧΝΩ ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΟΥ ΦΑΡΜΑΚΑ ΦΤΙΑΧΝΩ ΦΕΤΑ ΓΙΑΟΥΡΤΙ ΤΥΡΙΑ ΦΤΙΑΧΝΩ-ΣΥΝΤΗΡΩ ΤΡΟΦΕΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΦΥΣΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΧΥΜΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΩΜΟΦΑΓΙΑ ΚΑΙ ΩΜΟΦΑΓΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ