Η κοπριά (το φουσκί)

Η κοπριά (το φουσκί)

Η κοπριά: το καλύτερο λίπασμα

Είναι φυσικό λίπασμα με όλες τις θρεπτικές ουσίες και με όλες τις καλές ιδιότητες, για βαριά και για ελαφριά εδάφη.
Περιέχει κατά μέσον όρο επί της χιλίοις: 4 άζωτο, 2 φωσφορικό οξύ και 4 κάλι(ποτάσα). Περιέχει επίσης και άλλες χρήσιμες ουσίες που δεν έχουν τα χημικά (τεχνικά) λιπάσματα. Σε σύγκριση όμως με τα λιπάσματα η κοπριά είναι πολύ αραιωμένη και χρειάζεται πολλά μεταφορικά έξοδα.

Όταν η κοπριά αφεθεί στην αυλή σκορπισμένη στον ήλιο, τον ήλιο, τον αέρα και την βροχή, τότε η αμμωνία της (άζωτο) εξατμίζεται και όλες οι θρεπτικές ουσίες ξεπλένονται ώστε τελικώς απομένει η μισή λιπαντική δύναμη σε αυτή την κοπριά. Χάνονται επίσης τα ούρα τα οποία περιέχουν άλλα τόσα λιπάσματα και έτσι μένει για το χωράφι μόνο το ¼ της αρχικής ουσίας της κοπριάς.
Για να συντηρήσουμε όλη την λιπαντική ουσία της κοπριάς και να μην έχουμε ανάγκη από χημικά λιπάσματα, χρειάζεται συστηματική εργασία. Κάθε βράδυ πρέπει να στρώνουμε τον στάβλο με ξηρά χόρτα ή άχυρα για να κρατούν τα ούρα.

Από τον στάβλο μεταφέρουμε κάθε πρωί την κοπριά σε μεγάλο λάκκο και την πατάμε καλά για να ζυμωθεί (χωνέψει) χωρίς να αερίζεται και χάση την αμμωνία της. Όταν γεμίσει σκεπάζεται ο σορός της κοπριάς με χώμα ή άχυρο και ποτίζεται συχνά για να μην ξεραθεί, μέχρι να χωνέψει. Καλύτερα να ποτίζουμε με τα νερά του στάβλου. Μόλις η χωνεμένη κοπριά μεταφερθεί στο χωράφι πρέπει να σκεπάζεται αμέσως με όργωμα ή μέσα σε λάκκους (αμπέλια, δέντρα), για να μην χάσει την υπόλοιπη δύναμή της.

Η χωνεμένη κοπριά δεν βλάπτει τις ρίζες και τους σπόρους. Όταν όμως την χρησιμοποιούμε αχώνευτη πρέπει να την παραχώνουμε 20 τουλάχιστον ημέρες πριν την σπορά ή των χειμώνα που τα δέντρα κοιμούνται.
Μια αγελάδα παράγει κατά μέσο όρο ανά έτος 10 τόνους ή 8.000 οκάδες κοπριάς. Ένα άλογο 4.800 οκάδες. Ένας γάιδαρος 2.400 και ένα πρόβατο 250 οκάδες. Εάν μένουν μόνο την νύχτα στο στάβλο θα πάρουμε τη μισή ποσότητα κοπριάς.
Για ένα στρέμμα χρειάζονται τουλάχιστον χίλιες οκάδες χωνεμένης κοπριάς το χρόνο ή 2.000 οκάδες κάθε 2ο χρόνο. Η δύναμη της κοπριάς διαρκεί 2-3 χρόνια. Με στάνισμα εκατό προβάτων μπορούμε να λιπάρουμε ένα στρέμμα σε 10 ημέρες. Μετά το στάνισμα όμως χρειάζεται όργωμα για να σκεπάσει την κοπριά.

Όταν δεν έχουμε κτηνοτροφία μπορούμε να κάνουμε τεχνητή κόπρο από τα χόρτα, άχυρο, φύλλα και σκουπίδια του κτήματος. Τίποτε δεν πρέπει να χάνεται στους δρόμους και στα χαντάκια. Τα μαζεύουμε όλα σε ένα λάκκο ή σε σωρό και τα πατάμε καλά όπως το φουσκί. Για να χωνέψουν γρήγορα κάθε 30 πόντους πατημένα χόρτα σκορπίζουμε ασβέστη ή λίγη φυσική κοπριά σαν μαγιά. Κατόπιν σκεπάζουμε με 2-3 πόντους χώμα και ποτίζουμε.
Μόλις φτάσουμε σε ύψος 1 ½ μέτρο περίπου σκεπάζουμε τον σωρό με χώμα και καταβρέχουμε συχνά για να μην ξεραθεί. Εάν έχετε ζουμί από κοπριά ή ούρα, τότε δε χρειάζεται ούτε νερό, ούτε ασβέστη, ούτε μαγιά. Για να μαζεύονται όμως αυτά τα ούρα που θα την ποτίζουμε χρειάζεται τσιμενταρισμένος λάκκος.

Η κοπριά κάνει τη γόνιμη γη γονιμότερη και την αδύνατη την βοηθάει πολύ. Η καλή γη δεν χρειάζεται πολύ κοπριά, η μέτρια χρειάζεται λίγο περισσότερη και η φτενή και αδύνατη γη πολλή. Δεν πρέπει όμως την κοπριά να τη ρίχνουμε όλη μαζί, αλλά συχνά. Η γη που δεν κοπρίζεται παγώνει, όταν όμως κοπρίζεται περισσότερο από όσο πρέπει καίεται.

Όταν κοπρίζουμε δεν πρέπει να ρίχνουμε την κοπριά απ’ ευθείας στις ρίζες των φυτών, αλλά πρώτα να ρίχνουμε αρκετό χώμα λεπτό, έπειτα την κοπριά και έπειτα πάλι να τη σκεπάζουμε με χώμα. Και έτσι ούτε τα φυτά θα καούν απ’ την κοπριά και η θερμότης της κοπριάς, επειδή θα τη σκεπάσουμε με χώμα δεν θα εξατμισθεί. Η κοπριά όλων των πουλιών είναι καλή εκτός της κοπριάς των χηνών και των νεροπουλιών, η οποία είναι υγρή. Και αυτή όμως είναι χρήσιμη αν την ανακατέψουμε με άλλες κοπριές. Του περιστεριού η κοπριά είναι πάρα πολύ καλή, γιατί έχει μεγάλη θερμότητα. Και για αυτό μερικοί ανακατεύουν με το σπόρο λίγη απ’ την κοπριά αυτή, έτσι καθώς είναι και την ρίχνουν στο χωράφι. Είναι δε ωφέλιμη στην αδύνατη γη και βοηθάει να βγάλει τους καρπούς και να τους θρέψη και την αγριάδα την καταστρέφει.

Δεύτερη ύστερα από την κοπριά των περιστεριών έρχεται η ανθρώπινη, που μοιάζει κάπως με των περιστεριών, ιδίως γιατί καταστρέφει όλα τα αγριοβότανα. Στην Αραβία τη μεταχειρίζονται ως εξής. Την ξεραίνουν τελείως και κατόπιν τη βρέχουν με νερό και πάλι την ξεραίνουν. Και καθώς βεβαιώνουν έτσι γίνεται πάρα πολύ ωφέλιμη στ’ αμπέλια. Καλύτερα όμως είναι, για ν’ αποφεύγουμε κάπως την αηδία, να την ανακατεύουμε με άλλες κοπριές. Τρίτη έρχεται η κοπριά του γαϊδάρου, η οποία είναι πολύ γόνιμη από τη φύση της και σ’ όλα τα φυτά πολύ χρήσιμη. Τετάρτη η κοπριά απ’ τις γίδες, αλλά πολύ αψιά. Και έπειτα η κοπριά των προβάτων που είναι μαλακότερη και κατόπιν η βοδινή. Καλύτερη απ’ τις κοπριές αυτές είναι η χοιρινή, η οποία όμως είναι ακατάλληλη για τα σπαρτά, επειδή είναι πολύ θερμή και τα καίει αμέσως. Χειρότερη απ’ όλες είναι η κοπριά των αλόγων και των μουλαριών, όταν είναι μόνη της. Αν όμως ανακατέψουμε με άλλες αψύτερες γίνεται χρήσιμη.

Οι γεωργοί πρέπει προ πάντων να προσέχουν να μη χρησιμοποιούν κοπριά της ίδιας χρονιάς. Γιατί δεν ωφελεί καθόλου και καμιά φορά βλάπτει και γεννάει πολλά ζωύφια. Η κοπριά 3 και 4 χρόνων είναι πάρα πολύ καλή. Γιατί απ’ την πολυκαιρία όλη η βρώμα έχει εξατμισθεί και τα σκληρά κομμάτια που μπορεί να έχει έχουν μαλακώσει. Δεν πρέπει να κοπρίζουμε τις ημέρες που μεγαλώνει το φεγγάρι, γιατί τις ημέρες αυτές η κοπριά συντελεί στο να φυτρώσουν πολλά αγριοβότανα.

Πως φτιάχνουμε την κοπριά

Μερικοί ανοίγουν χαντάκι βαθύ και βάζουν μέσα όλη την κοπριά μαζί και την καλύτερη και την χειρότερη για να σαπίσει. Επίσης μέσα στο χαντάκι βάζουν και την στάχτη απ’ τους φούρνους και λάσπη και την κοπριά απ’ όλα τα ζώα και προ πάντων απ’ τους ανθρώπους και τα κάτουρα τα ανθρώπινα, τα οποία ωφελούν περισσότερο από κάθε τι άλλο όλα τα φυτά και ιδίως τ’ αμπέλια. Ακόμη ρίχνουν μέσα στο χαντάκι και την ακαθαρσία απ’ τα ταμπάκικα. Πολλοί δε και την καλαμιά ύστερα από το θέρος την ξεριζώνουν και τη στρώνουν στα μαντριά των ζώων για να πατηθεί και να σαπίσει απ’ το κάτουρο και να γίνει κοπριά κα μαζί με όλα τα άλλα που είπαμε παραπάνω τη ρίχνουν στο χαντάκι. Και αν είναι τίποτε λάσπες ακάθαρτες ή στάχτη από άχυρα ή από αγκάθια ή από ξύλα ή από φρύγανα και αυτή τη ρίχνουν μέσα στο χαντάκι.

Και τα βρύα που βγάνει η θάλασσα, αφού τα πλύνουν καλά με γλυκό νερό, τα ρίχνουν μέσα στο χαντάκι. Αφού ανακατευθούν όλα αυτά μαζί μέσα στο χαντάκι ρίχνουν γλυκό νερό για να σαπίζουν όλα μαζί γρηγορότερα. ‘Έπειτα ανακατεύουν με το σκαλιστήρι την κοπριά έως που να γίνει όλη μαζί ένας χυλός. Πολύ δε ωφέλιμο είναι όταν βρέχει να ρίχνουμε τα αυλάκια απ’ τους δρόμους μέσα στο κοπροστάσι. Γιατί το νερό αυτό, καθώς είναι λασπερό και θολό θ’ αυγατίσει την κοπριά που υπάρχει κα θα σαπίσει μαζί της και θα την κάνει πολύ καλύτερη.

Πηγές: Γεωπονικά-Νικ. Β. Σκληρού Γεωπονικά-Κασσιανός Βάσσος

Διαβάστε ακόμη:Φυσικά βιολογικά λιπάσματα

15 σχόλια:

  1. Ανώνυμος3/1/10, 10:31 μ.μ.

    Μπραβο μονο για την προσπαθεια να γραφεις κατι.!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος5/1/10, 10:21 π.μ.

    Παλιότερα , όλα ήταν μια χαρά, γιατί τα ζώα τρώγανε μόνο χορταράκι.

    Τώρα, που τρώνε και αρκετά ετοιματζίδικα, τα περισσότερα εκ των οποίων είναι φορτωμένα με χημικά , δε ξέρω κατά πόσο μπορώ να τα εμπιστευτώ.

    Επίσης, έχω διαβάσει πως μερικές φορές , με την κοπριά, μεταφέρουμε και κάποιες ασθένειες.

    Αν και στην περιοχή μου, υπάρχουν πολλές μάντρες και τόνοι κοπριάς διαθέσιμοι, (κυρίως από αιγοπρόβατα), διστάζω να τη χρησιμοποιήσω στο χωράφι μου.

    Δε θα υπήρχε βέβαια , κανένα πρόβλημα, αν τα ζώα είναι δικά μας, και γνωρίζουμε και την υγεία τους, και τη διατροφή τους.

    Εξάλλου, έχοντας και λίγα ζώα στο κτήμα, πλησιάζουμε σε πιο ολοκληρωμένα συστήματα, όπου όλα ανακυκλώνονται και αξιοποιούνται. Ότι φυτικό περισσεύει πηγαίνει στα ζώα, και η κοπριά των ζώων επιστρέφει στο χώμα, για να δυναμώσει τα νέα φυτά, κ.ο.κ.

    *μη ξεχάσω
    ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ να έχουμε!!!

    Παντελής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Πολύ ωραίο κείμενο. Συγχαρητήρια για την προσπάθεια σου. Μέσω του εποικοδομητικού blog σου μας προσφέρεις πολύτιμες γνώσεις και μας δίνεις το ερέθισμα για να πειραματιστούμε και να ερευνήσουμε περαιτέρω τα θέματα αυτά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Φίλε μου αυτό θέλω και εγώ, να δοκιμάσετε, να πειραματιστείτε και να αναφέρεται και εδώ τα αποτελέσματα για να ενθαρρύνετε και άλλους.
    Είμαι σίγουρος ότι θα πετύχετε εάν ασχοληθείτε πραγματικά. Πρέπει να καταλάβουμε όλοι, ότι μέχρι το 1900-1930 όλος ο κόσμος καλλιεργούσε χωρίς λιπάσματα και χημικά και όχι μόνο αυτό… ζούσαν και χωρίς φάρμακα και σύνταξη...
    Αυτό που κάνει κακό στο σημερινό κόσμο μας είναι η ευκολία = τεμπελιά…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. ταχεις πεί όλα σε μια προταση! υπεροχο αρθρο, ευχαριστώ :)))))

      Διαγραφή
    2. Τόσα χρόνια και μυαλό δεν βάλαμε ακόμα δυστυχώς...

      Διαγραφή
  5. Πολύ ενδιαφέρουσες οι πληροφορίες! Ευχαριστούμε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ανώνυμος4/12/13, 11:42 μ.μ.

    Αναφέρεις Θεόδωρε πως μέχρι το 1900-1930 όλος ο κόσμος καλλιεργούσε χωρίς λιπάσματα και χημικά. Να προσθέσω σε αυτη σου την αναφορά, την δική μου εμπειρία: Στους λαχανόκηπους που βάζανε οι γονείς μου (αλλά και οι υπόλοιποι κάτοικοι του μιρού χωριού μου) μέχρι και την δεκαετία του '80 δεν χρησιμοποιούσαμε κανένα τεχνητό λίπασμα, και κανένα χημικό φυτοπροστατευτικό. Ή, για να είμαι πιο ακριβής, κανένα απολύτως φυτοπροστατευτικό!!! Ούτε καν θειάφι! Τίποτα!
    Αφού, ώρες-ώρες, όταν αναπολώ δεν το πιστεύω κι εγώ ο ίδιος ότι συνέβαινε αυτό..!
    Κάναμε όλα τα φυτά ΜΟΝΟ από σπόρους ντόπιους που κρατούσαμε καθε χρόνο.
    Φυσικά και δεν είχαμε το "φόρτωμα" των υβριδίων σε καρπό, αλλά πάντα ήταν υπεραρκετό για την οικογένεια και για να δώσουμε σε έναν φίλο, και η γεύση και τα αρώματα των καρπών ήταν ασύγκριτα. Δεν ξεχνώ πως όταν με έστελναν οι γονείς να ποτίσω τον κήπο, αντί να φάω ένα φρούτο από το περιβόλι, άνετα έκοβα κι έτρωγα μια τομάτα ή ένα αγγούρι, και μοσχοβολούσε ο τόπος πραγματική τοματίλα! Όταν φύγανε οι παλιότεροι, και πολλοί νεότεροι δεν κράτησαν σπόρους δημιουργήθηκε ένα κενό, αρχισαν να καταφθάνουν κι οι νέοι "θαυματουργοί" σπόροι των υβριδίων με τις τρελές καρποφορίες, θαμπώθηκε ο κόσμος, άρχισαν τα λιπάσματα, οι ασθένειες, πάνε και τα αρώματα κι οι γεύσεις κι όλα...
    Ευτυχώς κάποιοι που ξέρουν τις αιτίες, τους λόγους, και τις διαδρομές, μα και άλλοι που ζητάνε ποιότητα και καθαρότητα, στρέφονται ξανά σε ποικιλίες και σε πιο φυσικό τρόπο καλλιέργειας και φαίνονται κάποια καλά σημάδια.
    Σε αυτή την κατεύθυνση κι η σελίδα νομίζω πως κάνει πάρα πολύ καλή δουλειά κι εύχομαι να συνεχίσετε έτσι.
    Καλησπέρα
    Νίκος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Νίκο καλή σου ημέρα
    Ότι δυστυχώς έγινε με τα χημικά φάρμα και στη φύση έγινε και το ίδιο στο σώμα μας.

    Τα σκοτώνουμε όλα και δυστυχώς και τους καλούς, έτσι διαταράσσοντας την ισορροπία καλού-κακού εμείς οι ίδιοι δημιουργούμε μία ανωμαλία που δεν θα υπήρχε…

    Οι παλιοί θυμούνται πως μοσχοβολούσαν τα αχλάδια και τα ροδάκινα και δεν τα ράντιζαν με τίποτα. Αυτό σήμερα ακούγετε απίστευτο.

    Το μυστικό πιο είναι:
    Όλες οι ποικιλίες και τα υβρίδια δημιουργήθηκαν να έχουν λιγότερο άρωμα για να μην προσκαλούν τους εχθρούς π.χ.

    Οι παραγωγοί μάπας, κουνουπιδιού και μπρόκολου δεν τολμάν να καλλιεργήσουν παραδοσιακές ποικιλίες γιατί έλκουν τις κάμπιες πολύ περισσότερο (προφανώς με την μυρωδιά), κάτι που δεν γίνεται στα υβρίδια που καλλιεργούν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αυτο που επαιξε καθοριστικο ρολο στην αλλαγη, ηταν οι απαιτησεις μας. Η γιαγια μου φυτευε κατ ευθειαν στο χωραφι. Η ντοματιες της μεγαλωναν σε φυσιολογικες συνθηκες θερμοκρασιας και υγρασιας και φυσικα, ειχαν τον μισο χρονο ζωης απ τις δικες μου, αρα απειρως λιγοτερα προβληματα. Επισης συχνα ελεγε οτι κατι "δεν πηγε καλα" εχοντας το αναμενομενο. Εμεις μολις δουμε στιγμα, τρεχουμε...
    Η κατασταση ειναι αδυνατον να αναστραφει, επειδη για να γινει πρεπει να ειναι συνολικη. Οτι και να κανω εγω, οσο και να προσπαθω, αν δεν το κανει κι ο γειτονας μου, δεν θα εχω κανενα αποτελεσμα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Ανώνυμος8/12/13, 12:56 π.μ.

    Βλέπουμε όμως την αντίφαση. Από την μία τα φρούτα μοσχοβολούσαν ενώ δεν τα ράντιζαν με τίποτα, από την άλλη δημιουργήθηκαν υβρίδια με σκοπό (και) την ανθεκτικότητα ("να μην προσκαλούν τους εχθρούς") αλλά είναι πιο ευαίσθητα σε προσβολές...
    Εκείνες οι τοματιές που θυμάμαι εγώ στους λαχανόκηπους που προανέφερα, κρατούσαν μήνες πολλούς, μέχρι τα πρώτα κρύα, με τις τομάτες του Οκτώβρη (και Νοέμβρη αν δεν έκανε δυνατό κρύο) να είναι οι πιο γλυκές.
    Συμφωνώ πάντως πως χρειάζεται συνολική προσπάθεια για αναστροφή της κατάστασης, μικρά βηματάκια πάντως μπορούν να γίνονται σιγά-σιγά. Εγώ πχ όταν (έπειτα από πολλά χρόνια) αποφάσισα να βάλω ξανά λαχανόκηπο, έριξα μόνο κοπριά, ώστε να ωριμάσουν οι τομάτες χωρίς βία, φύτεψα ποικιλίες που πήρα βάσει των χαρακτηριστικών που ήθελα, ώστε να αυξήσω τις πιθανότητες να πλησιάσω την γεύση των...αναμνήσεών μου, και τα αποτελέσματα με ικανοποίησαν. Συμβιβάστηκα, για αρχή, μόνο με το ότι δεν θα μπορούσα να αποφύγω κάποια έστω ήπια φυτοπροστασία, με θειάφι.
    Νίκος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. μαλλον εννοεις "σταλισμα" γιατι λεξη "στανισμα" νομιζω δεν υπαρχει

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ίσως τοπικά ή και ύστερα χρησιμοποιούσαν και τις 2 λέξεις

      Λίπανση χωραφιού με ζώα
      https://www.ftiaxno.gr/2017/10/lipansh-chorafiou-me-zwa.html

      Μία από τις παλιές τακτικές λίπανσης του χωραφιού ήταν η μεταφορά των ζώων, κυρίως προβάτων, στο συγκεκριμένο χωράφι με απώτερο σκοπό την εμπλούτιση του εδάφους του.
      Η συγκεκριμένη διαδικασία ονομαζόταν στάλιασμα ή γρέκιασμα. Στο άρθρο μας θα αναλύσουμε με συντομία την τακτική και κυρίως τον χρόνο που χρειάζεται για την όλη διαδικασία.

      Μετά το στάνιασμα πρέπει να οργώνεται το χωράφι. Το όργωμα μπορεί να γίνει και πριν από το στάνιασμα, για να απορροφούνε τα ουρά.
      Προτιμούν το στάνιασμα για τα καπνοτόπια, γιατί κάνουν καλό καπνό.

      Διαγραφή
  11. Εγώ μια κυρία 77ετων .
    Στο μπαλκόνι μου σκέφθηκαν ,σεμια πολύ μεγάλη γλάστρα ,να βάζω τις καθημερινές τροφές που περισσεύουν ,δλδ από φρούτα καρότα σπανάκι κλπ.να ρίχνω χώμα .μία φορά τα είδη μία φορά χώμα μέρα παρά μέρα νερό να διατηρείτε υγρό χωρίς να περισσεύει το νερό,αλλά να μη είναι στεγνό .
    Δεν μεγάλωσα σε χωριό ,έχω τόσο μεγάλη αγάπη στον κήπο και γενικά ότι έχει καλό το χωριό .κοτούλα κατσικάκι κ.λπ.
    Τι θα μουσυμβουλευατε?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Μπορείτε να διαβάζεται το ακόλουθο άρθρο
    Υγρό λίπασμα από υπολείμματα λαχανικών
    https://www.ftiaxno.gr/2015/07/igro-lipasma-apo-ipoleimata-lachanikon.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σχόλια που δεν είναι σχετικά και δεν αποσκοπούν σε σοβαρή συζήτηση του συγκεκριμένου θέματος θα διαγράφονται. Παρακαλώ να γράφεται κόσμια και με Ελληνικούς χαρακτήρες.
Η ευθύνη των σχολίων ανήκει αποκλειστικά και μόνο στους σχολιαστές.

Σπόροι και φύτεμα