Φτιάχνω λαχανόκηπο χωρίς νερό

Φτιάχνω λαχανόκηπο χωρίς νερό

Πως φτιάχνουμε ένα λαχανόκηπο χωρίς νερό

Ξεφυλλίζοντας το ιταλικό περιοδικό AAM Terra Nuova, εντυπωσιάστηκα από ένα άρθρο για την ιστορία ενός «τρελού» Eλβετού. O Jean Pain έκανε ένα πείραμα σ' ένα μικρό αγροτεμάχιο. Mε κομπόστ από τα «σκουπίδια του δάσους» και μερικά «κόλπα» κατάφερε να αποκτήσει έναν υγιέστατο και παραγωγικό λαχανόκηπο με ελάχιστο νερό.

Φτιάχνω λαχανόκηπο χωρίς νερό

O Eλβετός Jean Pain στη δεκαετία του '60 δούλεψε ως φύλακας μιας φάρμας, η οποία είχε και ένα μεγάλο κομμάτι δάσους. Το πρώτο πράγμα που τον ανησύχησε και έπρεπε να αντιμετωπίσει ήταν ο εφιάλτης τής τότε αλλά και της σημερινής εποχής, οι πυρκαγιές στα δάση.
Εφαρμόζοντας τις παλιές μεθόδους διαχείρισης των δασών, έφερε να βοσκήσουν στο δάσος, γουρούνια, πρόβατα, αλλά κυρίως κατσίκια - το κατσικίσιο τυρί που παρήγαγε έγινε διάσημο στην περιοχή του. Το φθινόπωρο, αφού καθάριζε το δάσος από τη θυσανώδη και τη θαμνώδη βλάστηση, χρησιμοποιούσε τα ξερά κλαδιά όπως έκαναν παλαιότερα και οι χωρικοί, δηλαδή ξύλα για τις σόμπες, για τους φούρνους, αλλά το μεγαλύτερο μέρος το έκαιγε επί τόπου στο χωράφι.

Μια μέρα, όμως, διαβάζοντας κάποια παλαιά κείμενα που βρήκε στο αρχοντικό της φάρμας, έμαθε για το «humus vivus», αυτό που σήμερα ονομάζουμε κομπόστ. Υλικό που κάποιοι «παλιοί σοφοί» παρασκεύαζαν από τα «σκουπίδια» του δάσους. Με αυτήν την έρευνα -την κατασκευή και τη χρήση του humus- αφιέρωσε και την υπόλοιπη ζωή του.

Το μυστικό για την παραγωγή φυτών ντομάτας, ύψους 2,5 μέτρων, χωρίς την ανάγκη νερού ήταν ακριβώς το «humus vivus». Για να αποδείξει τα αποτελέσματα των ερευνών του ο Jean Pain αποφάσισε να κάνει ένα μικρό οικογενειακό λαχανόκηπο 100 m2.
Επέλεξε, λοιπόν, ένα αγροτεμάχιο φτωχότατο σε θρεπτικά συστατικά, το οποίο βρισκόταν 10 μέτρα από την κορυφή ενός πετρώδους λόφου και σε υψόμετρο 410. Hταν ένα χωράφι πετρώδες, με υπέδαφος αμμώδες και με υδροφόρο ορίζοντα στα 95 μέτρα βάθος. Είχε νότιο προσανατολισμό και βρισκόταν στην περιοχή της Provenza (Ν. Γαλλία), που χαρακτηρίζεται από ξηρά καλοκαίρια και με μια μέση θερμοκρασία 35ο C υπό σκιάν.

Ο λαχανόκηπος περιμετρικά, αλλά και από πάνω, καλύφθηκε από συρμάτινη σήτα για προστασία από ζώα και πουλιά. Το Μάιο, στην πάνω σήτα τοποθέτησε χλωρά κλαδιά από πεύκα για να δημιουργήσει την απαραίτητη σκίαση για να μπορέσουν να ριζοβολήσουν ευκολότερα τα νεαρά φυτά πριν από τις ζέστες του καλοκαιριού.
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του Jean Pain, η σκίαση του λαχανόκηπου ήταν απαραίτητη επειδή τα φυτά ποτίστηκαν κατά τη στιγμή της μεταφύτευσης και στη συνέχεια μόνο άλλη μια φορά έπειτα από κάποιες μέρες.

Το έδαφος του λαχανόκηπου τον χειμώνα ήταν καλυμμένο από ένα στρώμα οργανικής ουσίας τακτοποιημένο σε παρτέρια πλάτους 1,20 μέτρων, χωρισμένα μεταξύ τους από μονοπάτια στα οποία είχε τοποθετήσει μακριές ξύλινες τάβλες για να περπατάει χωρίς να συμπιέζει το έδαφος.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι όλη η επιφάνεια του αγροτεμαχίου, παρτέρια και μονοπάτια ήταν καλυμμένη από ένα στρώμα οργανικής ουσίας. Οι δε γραμμές φύτευσης δεν ήταν πάνω σε σαμάρια, όπως στη Β. Ευρώπη -που είναι λογικό για να έχουμε απορροή του περίσσιου νερού- αλλά το αντίθετο, σε αυλάκια για να έχουμε όσο το δυνατόν περισσότερη υγρασία και να μειώσουμε στο ελάχιστο τις απώλειές της από την εξάτμιση.

Ξεκίνησε λοιπόν το Νοέμβριο με την σπορά της σαλάτας. Aυτή ήταν και η πρώτη καλλιέργεια. Στο τέλος του Φεβρουαρίου - αρχές Μαρτίου προχώρησε στη δεύτερη καλλιέργεια, φυτεύοντας μπιζέλια, τα οποία μετά 2 μήνες τα συγκόμισε. Eφτασε έτσι στη στιγμή της τρίτης καλλιέργειας και της πιο σημαντικής.

Είναι η στιγμή της ανανέωσης της κάλυψης του εδάφους με νέα οργανική ουσία, που θα δώσει τα θρεπτικά συστατικά και την προστασία που χρειαζόμαστε. Ξεκίνησε, λοιπόν, με μια ομοιόμορφη επικάλυψη του εδάφους από 7 cm κομπόστ. Πάνω από το κομπόστ τοποθέτησε ένα στρώμα 10 cm από χονδροειδές οργανικό υλικό για εδαφοκάλυψη (ροκανίδι από το κόψιμο των ξύλων, άχυρα, φύλλα κ.λπ.). Αυτά τα δύο υλικά δημιούργησαν και το κάλυμμα από οργανική ουσία των παρτεριών.

Αρχές Μαΐου ξεκίνησε τις μεταφυτεύσεις, π.χ. πήρε ένα φυτό μελιτζάνας -που το είχε φυτέψει το Φεβρουάριο στο σπορείο- και το μεταφύτευσε στο έδαφος δημιουργώντας ένα χώρο στο κόμποστ που είχε ήδη στρώσει. Μια βασική αρχή είναι να μη μένει ποτέ το κομπόστ ακάλυπτο και εκτεθειμένο στο φως, έτσι έπειτα από κάθε μεταφύτευση θα πρέπει να το σκεπάζετε με το υλικό εδαφοκάλυψης. Το υλικό της εδαφοκάλυψης, οποιαδήποτε και αν είναι η σύνθεσή του, όχι μόνο δεν επιτρέπει στο κομπόστ να χάσει την υγρασία του, αλλά κατά τη διάρκεια των ζεστών ωρών της ημέρας, δημιουργεί ένα στρώμα υγρασίας από πάνω του και βοηθάει στην αποδόμηση της οργανικής ουσίας.

Ακολουθώντας τα παραπάνω, ήδη στα τέλη του Αυγούστου είχε απίστευτα αποτελέσματα. Οι ντομάτες έφθασαν τα 1,80 μ. ύψος, με μια καταπληκτική ανάπτυξη. Η παραγωγή καρπών αυτήν την περίοδο έφθασε τα 6 κιλά ανά φυτό. Τα φασόλια είχαν ξεπεράσει τα 2 μ. ύψος. Τέσσερις εβδομάδες αργότερα, μπόρεσε να κάνει μιαν επαλήθευση της συγκομιδής. Μέση ανάπτυξη των φυτών της μελιτζάνας 1,20 μ., μέση παραγωγή 5 κιλά/φυτό και το σημαντικότερο, λόγω της ανεπτυγμένης ανθοφορίας και καρποφορίας ήταν σίγουρη η παραγωγή μέχρι και τα πρώτα κρύα του Νοέμβρη.
Η τελευταία βροχή έπεσε στις 27 Ιουνίου. Στις 27 Σεπτεμβρίου, που έκανε τον απολογισμό, είχαν περάσει 87 ημέρες χωρίς νερό και τα φυτά συνέχισαν να αναπτύσσονται και να παράγουν.

Πηγή: AAM Terra Nuova-Καθημερινή
TOY HΛIA KANTAPOY - Γεωπόνος, σύμβουλος βιολογικής γεωργίας

Ποια ήταν τα βιβλία που διάβασε και εφάρμοσε ο Jean Pain;
Μήπως ήταν τα δικά μας 3 Βυζαντινά βιβλία με τίτλο «Γεωπονικά» του Κασσιανού Βάσου;
Σας αφήνω να βγάλετε μόνοι σας το συμπέρασμα και σας γράφω περισσότερες πληροφορίες και συμβουλές για τον δικό σας άνυδρο κήπο λαχανικών ή φυτών…

Πως μπορούμε να έχουμε κάθε είδους λάχανα στα άνυδρα μέρη

Του Βινδανιωνίου
Διαλέγουμε ένα κομμάτι γη όσης εκτάσεως θέλουμε και το σκάβουμε σε βάθος 35 εκατοστά ή και μισού μέτρου, το χώμα δε που σκάψαμε το αφαιρούμε. Παίρνουμε μετά κεραμίδια και τα στρώνουμε στο σκαμμένο μέρος, από πάνω δε βάνουμε χώμα καθαρό, κοσκινισμένο μαζί με πολύ ξερή κοπριά και έτσι φυτεύουμε ή σπέρνουμε τα λάχανα.

Μερικοί αντί για κεραμίδια, αφού σκάψουν το μέρος που διάλεξαν, το ισάζουν και το στρώνουν με αλυσίβα, όπως του λάλους και κατόπιν βάνουν το χώμα και την κοπριά και καλλιεργούν τον κήπο. Είτε όμως κεραμίδια χρησιμοποιήσουμε είτε αλυσίβα πρέπει να προσέξουμε και τους τοίχους που είναι γύρω στο σκαμμένο μέρος και να τους ασφαλίζουμε επίσης με αλυσίβα ή με κεραμίδια για να μη χύνεται από κανένα μέρος το νερό που βάζουμε για να ποτίσουμε το λαχανόκηπο.

Όταν γίνουν όλα αυτά καλλιεργούμε τον κήπο ακριβώς όπως τον καλλιεργούμε και στα υγρά μέρη, δηλαδή το χειμώνα αρκούμαστε στο βρόχινο νερό και το καλοκαίρι τον ποτίζουμε. Δεν έχει πολύ ανάγκη από νερό, γιατί η υγρασία που πήρε όλο το χειμώνα διατηρείτε με τα μέτρα που λάβαμε και δεν πηγαίνει στα γειτονικά χωράφια.
Μερικοί όταν δεν έχουν πολύ νερό φτιάχνουν 2 κήπους. Έναν χειμωνιάτικο που τον ποτίζουν οι βροχές και άλλο καλοκαιρινό κήπο, σε πολύ σκιερό και βορινό μέρος.

Διαβάστε ακόμη:Φτιάχνω υδραυλική αντλία νερού

5 σχόλια:

  1. Εξαιρετικές ιδέες! Θα τις χρειαστώ ως συμβουλές και έχω ανάγκη να πειραματιστώ πολύ για να βρω λύσεις γιατί στο χωράφι μου έχω πολύ σοβαρό θέμα νερού! Πρακτικά δεν έχω καθόλου αφού είναι ξερικό, ούτε για πόσιμο λόγω Δήμου! Κάθε επιπλέον σχετικό θέμα από την υπέροχη συλλογή αυτού blog θα μου είναι απαραίτητο! Όπως για παράδειγμα ποιες καλλιέργειες να διαλέξω από χόρτα,λάχανα, θάμνους και δέντρα και τι μπορούμε να κάνουμε ακόμη και με τα δέντρα για να αρκούνται στο βρόχινο νερό.
    Ευχαριστώ εκ των προτέρων και καλή δύναμη για τη συνέχεια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος27/10/10, 7:09 μ.μ.

    Στην κινέτα αττικής δεν υπάρχει δίκτυο νερού -ούτε για πόσιμο φυσικά. Έχω από γεώτρηση υφάλμυρο. Έχει κάποιο νόημα η συλλογή βρόχινου κατά τη διάρκεια του χειμώνα και η αποθήκευσή του για χρήση στις ντομάτες και τα υπόλοιπα καλοκαιρινά; (Είμαι πολύ καινούργιος στο...άθλημα.) Ευχαριστώ εκ των προτέρων και πολλά συγχαρητήρια. Και μόνο η ανάγνωση του μπλόγκ...είναι θεραπευτική. Γιώργος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ανώνυμε φίλε της 27-10-2010 ώρα 7.09 μμ. από Κινέτα. Συγγνώμη για τη καθυστερημένη επικοινωνία, αλλά δεν είχα καθόλου χρόνο. Λοιπόν, για να σου απαντήσω συγκεκριμένα αν μπορείς να κάνεις κάτι με την γεώτρησή σου, γράψε μου εδώ τα εξής τα οποία είναι πολύ βασικά, άρα ακόμη και αν δεν ξέρεις ορισμένα, πρέπει να τα μάθεις.
    --Απόλυτο υψόμετρο (σε σχέση με την επιφάνεια της θάλασσας εννοώ), του σημείου που είναι η γεώτρηση με ακρίβεια 10 εκατοστών.
    --Απόσταση σε ευθεία γραμμή από την θάλασσα.
    --Βάθος γεώτρησης.
    --Στάθμη νερού γεώτρησης από την επιφάνεια του εδάφους.
    --Βάθος τοποθέτησης του αντλητικού συγκροτήματος.
    --Περίπου παροχή που αντλείς.
    --Αν έχεις κάνει χημική ανάλυση, διάβασε και γράψε τι περιεκτικότητα γράφει στα ιόντα χλωρίου. (Σύμβολο Cl-). Αν δεν έχεις , πήγαινε ένα μπουκαλάκι νερό σε κάποιο χημείο και πές του να σου μετρήσει πόσα χλωριόντα έχει.
    Εν τω μεταξύ διάβασε και την νέα ανάρτηση για την συλλογή και αποθήκευση βρόχινου νερού. Πιστεύω ότι θα σε βοηθήσει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. http://www.globalbuckets.org/
    .... ένα καταπληκτικό blog απο δυο παιδιά -ούτε 18 χρονών, με "αποστολή τη μείωση της πείνας ανα τον κόσμο"(!) ..Αξίζει να το μελετήσει κανείς -καθώς και κάποια ενδιαφέροντα links
    Δημήτρη, Αντώνη και θόδωρε, νομίζω οτι κάποια σχετική ανάρτηση θα ήταν πολύ χρήσιμη στους αναγνώστες σας
    Ευχαριστώ για όσα βρίσκω μέσα στο/απο το blog σας
    Καλή συνέχεια

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ανώνυμος19/3/22, 8:52 μ.μ.

    Για νερό για ραντίσματα , κάποια ποτίσματα κτλ σε ξηρικά, μπορείς να ανοίξεις ένα λάκο, να στρώσεις μέσα νάυλον οικοδομής (παχύ 4μμ ή 2 των 2μμ περίπου για ασφάλεια) και να μαζεύεις νερό από τη βροχή (ένας τρόπος: να στερεώσεις μια σχάρα στο στόμιο (πχ από καλάμια) και να σκεπάσεις πάνω με νάυλον ενσίρωσης (μια πλευρά άσπρη προς τον ήλιο και μια πλευρά μαύρη προς τον λάκο, για να διατηρεί χαμηλή τη θερμοκρασία) με μια τρύπα στο κέντρο όπου θα κολλήσεις ένα κομμάτι γεωύφασμα για να ελαττώσεις την εξάτμιση. Ανάλογα με τα τμ που είναι η λεκάνη που δημιουργεί το σκέπασμά σου (διότι από το βάρος του κρέμεται εσωτερικά των βουνών χώματος που έχεις βγάλει από τον λάκο) και τα mm νερού που βρέχει στην περιοχή σου γεμίζει με νερό βροχής ή το γεμίζεις εσύ και η βροχή το ανανεώνει). Αν είναι στο πιο ψηλό σημείο του κτήματος μπορείς -μου είπαν- και να ποτίσεις με σταγόνες με τη μέθοδο του σιφωνίου (γεμίζεις το λάστιχο με νερό πρώτα -το οποίο πρέπει να είναι αρκετά παχύ όχι φ16 κτλ μου είπαν-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σχόλια που δεν είναι σχετικά και δεν αποσκοπούν σε σοβαρή συζήτηση του συγκεκριμένου θέματος θα διαγράφονται. Παρακαλώ να γράφεται κόσμια και με Ελληνικούς χαρακτήρες.
Η ευθύνη των σχολίων ανήκει αποκλειστικά και μόνο στους σχολιαστές.

Σπόροι και φύτεμα