Οι μονάδες βάρους και όγκου του Διοσκουρίδη
Στην αρχαιότητα για τον καθορισμό των μονάδων αρχικά λαμβανόταν ως αφετηρία το ανθρώπινο σώμα.
Ο Ιπποκράτης και οι μετά από αυτόν για μονάδες όγκου χρησιμοποίησαν τους όρους: χειροπληθής, χειροπληθιαίος (ό,τι γεμίζει το χέρι), δραγμίς, όσον λαμβάνεται από τρία δάκτυλα, «όσον αστράγαλον» (όσον το μέγεθος ζωικού αστραγάλου), «μαγίς» (ψίχουλο). Επίσης, γινόταν συγκρίσεις με κόκκους κέγχρου, φασιόλου «όσον κυάμου» και υπήρχαν και κάποιες αόριστες εκφράσεις, όπως «ολίγον», «πολύ» κλπ. Τα μέτρα και σταθμά ήταν διαφορετικά στις διάφορες πόλεις της Ελλάδος.
Δοχείον μάζας χρησιμοποιούσαν το λιτραίον κέρας, το οποίο ήταν ένα κέρας που είχε καταστεί διαφανές δια ξέσεως και ήταν διηρημένο με χαραγές.
Οι μονάδες βάρους και όγκου των αρχαίων Ελλήνων, όπως διαμορφώθηκαν τελικά και αναφέρονται από τον Διοσκουρίδη ήταν οι εξής:
Μέτρα και σταθμά χρησιμοποιούμενα για παρασκευή φαρμάκων
| Μονάδες βάρους | Γραμμάρια | |
| Κεράτιον | Siliqua | 0.189 |
| Θέρμος= 2 κεράτια | Lupinus | 0.378 |
| Όβολος= 3 κεράτια | Obolus | 0.598 |
| Κύαμος αιγύπτιος= 1 ½ όβολοι | - | 0.852 |
| Γράμμα= 2 όβολοι | Scrupulum | 1.137 |
| Τριόβολον= 3 όβολοι | Triobolon | 1.794 |
| Δραχμή, ολκή= 3 γράμματα | Drachma | 3.411 |
| Κάρυον ποντικόν | - | 3.40 |
| Κάρυον βασιλικόν | - | 13.644 |
| Ουγγία= 8 δραχμές | Uncia | 27.88 |
| Ξέστης = 1/6 λίτρας | Sextans | 54.58 |
| Τέταρτον | Quadrans | 81.86 |
| Λίτρα= 12 ουγγίες | Libra | 324.45 |
| Μνά | Mina | 436.6 |
| Μονάδες όγκου | Λίτρα | |
| Κοχλιάριον, κόχλος | _ | 0.0046 |
| Χήμη, κόγχη | Concha | 0.0114 |
| Κύαθος | Cyathus | 0.0476 |
| Μύστρον μέγα | _ | 0.068 |
| Οξύβαφον | Acetabulum | 0.684 |
| Τέταρτον | Quartarius | 0.137 |
| Κοτύλη, τρυβλίον | Hemina | 0.274 |
| Ξέστης | Sextarius | 0.547 |
| Χοίνιξ | _ | 1.094 |
| Χους | Congius | 3.282 |
| Ούρνα | Urna | 13.130 |
| Αμφορεύς, κεράμιον | Amphora | 26.260 |
| Μετρητής | Metreta | 39.360 |
Οι δοσολογίες των φαρμάκων συνήθως αναγραφόταν σε δραχμές. Το μύστρον και το κοχλιάριον ήταν κυμαινόμενες μονάδες.
Πηγή: http://www.iama.gr
Ε. Σκαλτσά-Επίκουρη ΚαθηγήτριαΤομέας Φαρμακογνωσίας, Τμήμα Φαρμακευτικής, Πανεπιστημιόπολις, Ζωγράφου, Αθήνα, 157 71.
Διαβάστε ακόμη:Πίνακας μονάδων μέτρησης βάρους και όγκου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλια που δεν είναι σχετικά και δεν αποσκοπούν σε σοβαρή συζήτηση του συγκεκριμένου θέματος θα διαγράφονται. Παρακαλώ να γράφεται κόσμια και με Ελληνικούς χαρακτήρες.
Η ευθύνη των σχολίων ανήκει αποκλειστικά και μόνο στους σχολιαστές.